Phòng sạch là một không gian làm việc hiện đại, ngày càng phổ biến hơn trong đời sống, sản xuất và đặc biệt là nghiên cứu khoa học. Tuy nhiên, nhiều người vẫn rất băn khoăn, lo ngại về vấn đề phải làm việc trong phòng sạch. Vậy hãy cùng chúng tôi tìm hiểu xem làm phòng sạch là gì? Tác hại của làm việc trong phòng sạch như thế nào?
Làm phòng sạch là gì?
Làm phòng sạch là làm việc trong môi trường mà những điều kiện về nhiệt độ, độ ẩm và không khí đều được kiểm soát ở mức độ thích hợp. Phần lớn chúng ta đều muốn làm việc trong môi trường vệ sinh sạch sẽ, nhiệt độ, độ ẩm phù hợp, tất cả những điều này phòng sạch đều đáp ứng được. Phòng sạch không chỉ là môi trường hạn chế tối đa các yếu tố bất lợi từ bên ngoài có thể gây ảnh hưởng đến chất lượng sản phẩm. Điều này còn giúp bảo vệ sức khỏe của chính người lao động tránh khỏi điều kiện thời tiết khắc nghiệt hoặc sự xâm nhập của những vi khuẩn gây hại.
Xây dựng phòng sạch được ứng dụng trong nhiều lĩnh vực của đời sống có thể kể đến như trong ngành y tế. Đó chính là các phòng mổ, hỗ trợ ngăn chặn sự xâm nhập của vi khuẩn, bụi bẩn có thể gây nhiễm trùng hoặc làm lây lan mầm bệnh. Đồng thời cũng tạo ra điều kiện thuận lợi cho các nhân viên y tế làm việc, nhất là đối với những ca mổ tiến hành trong thời gian dài. Ngoài ra, còn rất nhiều những ngành sản xuất khác đang ứng dụng phòng sạch với nhiều mục đích khác nhau.
Nội quy làm việc trong phòng sạch
Bất kỳ một không gian sinh hoạt, học tập hay làm việc nào đều có những quy định chung mà bạn buộc phải tuân thủ và phòng sạch cũng vậy. Dưới đây là các nội quy bắt buộc cần thực hiện trước khi bước vào phòng sạch:
- Không được mang bất kỳ đồ dùng cá nhân, đồ ăn hay thức uống không được phép mang vào phòng sạch.
- Một số đồ dùng có giá trị như ví tiền, điện thoại, vàng bạc có thể mang vào phòng sạch, nhưng tuyệt đối chỉ được để trong người, không được phép lấy ra bên ngoài.
- Phải mặc đầy đủ trang phục bảo hộ, quần áo chuyên dụng được thiết kế riêng trước khi bước vào phòng sạch để phòng tránh các tác hại của phòng sạch.
- Không được ăn uống trong phòng sạch, đặc biệt là không được phép hút thuốc lá.
- Các máy móc, trang thiết bị, kể cả những dụng cụ vệ sinh phòng sạch đều phải được làm sạch tương tự như những bề mặt làm việc trực tiếp.
- Các trang thiết bị, nguyên vật liệu phải được tiến hành khử trùng nghiêm ngặt trước khi đưa vào cơ sở vô trùng để không dẫn đến các tác hại của phòng sạch.
- Nhân viên làm việc trong phòng sạch không được có các tiền sử về một số bệnh như rối loạn hô hấp, bệnh dạ dày hoặc một số bệnh khác có thể ảnh hưởng đến việc thực hiện những thao tác trong phòng sạch.
- Làm việc trong phòng sạch phải đi nhẹ nói khẽ, cấm chạy nhảy, đùa nghịch, ảnh hưởng đến hiệu quả làm việc của các nhân viên khác.
- Hạn chế tối đa việc tiếp xúc trực tiếp cơ thể đối với các hóa chất, dung môi phòng sạch vì điều này có thể làm da bị tổn thương.
Tác hại của làm việc trong phòng sạch
Làm việc phòng sạch tức là làm việc trong phòng kín, do đó tất cả các trao đổi khí với môi trường bên ngoài đều phải thông qua hệ thống thông gió và lọc khí. Do đó đòi hỏi nhân viên phải tỉ mỉ, cẩn trọng và có độ chính xác cao. Nhiều khi do yếu tố sinh lý lao động, với một số tư thế làm việc tĩnh chỉ đứng hoặc ngồi, lặp đi lặp lại một chuỗi các động tác cùng cường độ làm việc cao, nếu không có chế độ giải lao hợp lý rất dễ dẫn đến tình trạng giảm thị giác, thính giác tạm thời và gay ra cảm giác căng thẳng, mệt mỏi cho người lao động. Đây là tác hại của làm việc phòng sạch thường hay xảy ra nhất.
Trong phòng sạch, phụ thuộc vào chức năng, nhiệm vụ mà hóa chất hay dung môi được sử dụng cũng khác nhau. Trong đó có một số là ở những dạng hơi acid, hơi dung môi hữu cơ, các hợp chất đồng đẳng của benzen… do đó có thể ảnh hưởng đến sức khỏe của nhân viên. Hàm lượng các chất này trong không khí phòng sạch luôn được đảm bảo ở mức thấp hơn các tiêu chuẩn quy định. Tuy nhiên vẫn có nhiều ý kiến cho rằng, người lao động làm việc ở môi trường phòng sạch trong thời gian dài sẽ có thể tích lũy các hóa chất trong cơ thể làm nguy hại đến sức khỏe.
Theo công ty tư vấn phòng sạch GMP Groups, ở Việt Nam, chưa có bất kỳ một nghiên cứu chính thức nào về tác hại của phòng sạch. Về ảnh hưởng của môi trường làm việc phòng sạch chuẩn GMP gây hại đến sức khỏe của người lao động.
Cần rà soát tất cả các khâu thiết kế, xây dựng hệ thống phòng sạch nhằm đáp ứng đủ các tiêu chuẩn Việt Nam và quốc tế, đảm bảo an toàn cho sức khỏe người lao động. Thiết lập đầy đủ hệ thống hồ sơ sức khỏe của nhân viên trước, trong và sau quá trình làm việc trong phòng sạch. Đồng thời tăng cường tổ chức khám sức khỏe định kỳ 6 tháng một lần nhằm giúp phát hiện sớm một số bệnh nghề nghiệp trong thời gian lao động.
Dù vậy, nhiều người vẫn thường thắc mắc làm phòng sạch có độc hại không bởi tình trạng sức khỏe của họ bị suy giảm. Điều này có thể do một số nguyên nhân gây ra như:
- Nhiệt độ làm việc trong phòng sạch phổ biến nằm trong khoảng 20 – 25oC. Nhiệt độ này thường chênh lệch lớn với nhiệt độ bên ngoài. Thỉnh thoảng vào những ngày hè nắng nóng, sự chênh lệch nhiệt độ này có thể lên đến 8 – 12oC. Do đó, việc làm việc trong môi trường chênh lệch nhiệt độ, một số tác động đến thân nhiệt của con người là không thể tránh khỏi như có thể gây mệt mỏi, căng thẳng, khó chịu…
- Các cơ sở sản xuất chưa thực sự quan tâm đến đời sống, tâm sinh lý của nhân viên, tạo áp lực không đáng có cũng dẫn đến một số vấn đề về sức khỏe.
- Bản thân người lao động có các chứng bệnh về đau xương khớp, mất ngủ, đau đầu, stress,… hoặc giờ giấc sinh hoạt không khoa học cũng sẽ dẫn đến hiện tượng sức khỏe giảm sút, giảm hiệu quả công việc.
Một số lưu ý khi làm việc trong phòng sạch công nhân cần biết
Bên cạnh những nguyên nhân kể trên, thì các dịch vụ tư vấn dây chuyền sản xuất còn chia sẻ một nguyên nhân khác gây hại cho sức khỏe khi làm việc phòng sạch không thể bỏ qua là sự bất cẩn của các nhân viên không trang bị đầy đủ cho bản thân trước khi bước vào phòng sạch.
Trước khi bước vào phòng sạch bạn cần phải đảm bảo những nguyên tắc phòng sạch tối thiểu sau đây:
Che kín tóc
Với nhiều người, việc rụng tóc trong quá trình vận động và làm việc là rất khó tránh khỏi. Tóc rụng xuống sàn sẽ dễ dàng là nơi trú ngụ của vi khuẩn dẫn đến tình trạng nhiễm khuẩn ảnh hưởng đến chất lượng sản phẩm. Bởi vậy sử dụng đầy đủ mũ trùm đầu và khẩu trang được khử trùng là bước cần thiết để ngăn chặn tóc rơi rụng và các dịch tiết khác từ cơ thể.
Bảo vệ mắt
Nhân viên phòng sạch cần đeo kính bảo hộ để bảo vệ đôi mắt. Một số nguyên vật liệu trong quá trình sản xuất có thể gây nguy hiểm cho đôi mắt. Do đó, bạn không nên tháo bỏ kính bảo hộ trong suốt quá trình tham gia sản xuất.
Đeo găng tay
Để hạn chế tối đa những tác hại độc hại có thể xảy ra trong phòng sạch thì găng tay là vật dụng bảo hộ không thể thiếu. Tay là phần cơ thể sẽ tiếp xúc trực tiếp với sản phẩm nên việc đeo găng tay bảo hộ trong phòng sạch luôn được yêu cầu. Găng tay cần được bảo quản trong hộp nhựa đã được khử trùng. Tùy từng lĩnh vực sản xuất, hóa chất và dung môi tiếp xúc khác nhau mà công ty thiết bị phòng sạch sẽ sản xuất găng tay từ các nguyên liệu khác nhau, đảm bảo chúng sẽ không phản ứng hoặc bị phân hủy bởi các hợp chất trên.
Mặc quần áo bảo hộ
Cơ thể của bạn cần được cách ly hoàn toàn với các dụng cụ, thiết bị làm việc trong phòng sạch nhờ bộ trang phục bảo hộ. Bộ trang phục này sẽ bao gồm cả lớp bọc cho đôi giày giúp ngăn chặn lớp da, vảy hay các hạt bụi nhỏ từ cơ thể phát tán ra môi trường gây nhiễm khuẩn và tình trạng nhiễm chéo.
Mang giày
Một điều nữa rất cần thiết khi vào phòng sạch là đôi giày. Mang giày được thiết kế riêng để phù hợp cho việc vận động trong phòng sạch để giúp nhân viên di chuyển dễ dàng khi thực hiện các thao tác, không mang vi khuẩn và bụi bẩn từ môi trường bên ngoài vào.
Những điều trên đã giải đáp phần nào thắc mắc về các tác hại của làm việc trong phòng sạch. Những thông tin về tác hại của phòng sạch là không có căn cứ nếu các nhân viên phòng sạch thực hiện đúng các yêu cầu và quy trình khi bước vào phòng sạch.